H ασέβεια ως κοινωνική νόσος

>> Του Αριστείδη Ζαννίκου

Τα διαλυτικά φαινόμενα που χαρακτηρίζουν μια, υπό κατάρρευση, κοινωνία, είναι συνήθως πολλά και ευδιάκριτα. Η κοινωνική κατάρρευση δεν προϋποθέτει οπωσδήποτε την ύπαρξη οικονομικής κρίσης (όπως π.χ. η σημερινή).

Σε κάθε περίπτωση πάντως, αποτελεί επακόλουθο μιάς γενικευμένης και πολύχρονης έλλειψης ορθής ΠΑΙΔΕΙΑΣ. Παιδείας όχι με τη στενή έννοια της τυπικής μόρφωσης προς εξασφάλιση επαγγελματικού βιοπορισμού αλλά της σωστής “ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ”και της ενστάλαξης σε κάθε νέο άτομο αρχών και κανόνων ορθής κοινωνικής συμπεριφοράς που κατατείνουν στην ομαλή κοινωνική συμβίωση.

Τον δύσκολο όντως ρόλο της σωστής “ανατροφής” διαδραμάτιζαν παλαιά με τρόπο καθοριστικό, η οικογένεια, το σχολείο, η εκκλησία, ακόμη και η ίδια η κοινωνία μέσω των γνήσιων λαϊκών θεσμών της. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει τουλάχιστον τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Οι ανωτέρω Φορείς διαπαιδαγώγησης έχουν απεμπολίσει, έχουν χάσει τον κύριο ρόλο ύπαρξής τους και δείχνουν ανήμποροι ή και απρόθυμοι να τολμήσουν να “ανακαταλάβουν” το χαμένο έδαφος και να αναλάβουν ξανά τις ευθύνες του ρόλου τους.

Τρανή και ολοφάνερη απόδειξη κοινωνικής διάλυσης και κατάρρευσης, είναι η ασέβεια, η έλλειψη δηλαδή σεβασμού προς τον συνάνθρωπο και τα δικαιώματά του καθώς και η έλλειψη σεβασμού προς τον δημόσιο χώρο, δηλαδή την κοινή κληρονομιά και περιουσία κάθε Λαού.

Ασέβεια μπορεί να επιδεικνύει η κάθε μορφής εξουσία προς τον πολίτη αλλά και ο ίδιος ο πολίτης προς τους τρίτους ή προς την “κοινή περιουσία”.

Το ζευγάρι και οι γονείς που σε καλούν “την τάδε ώρα στον τάδε Ιερό Ναό” να τους τιμήσεις με την παρουσία σου, ασεβούν έναντι των προσκεκλημένων και του Ιερατείου όταν “τους στήνουν” επί μισή ώρα λες και είναι δύσκολο να αρχίζει ΠΑΝΤΑ κάθε Μυστήριο γάμου στην προκαθορισμένη ώρα.

Ασεβούν έναντι του εκκλησιάσματος λίγοι ιεροψάλτες που, ακόμη και σε πένθιμες στιγμές, χρησιμοποιώντας προκλητικά και καταχρηστικά την τεχνολογία (μικρόφωνα-μεγάφωνα), σε ξεκουφαίνουν με τις άναρθρες κραυγές τους που θυμίζουν πίστα ρεμπετάδικου και όχι ταπεινούς ορθούς βυζαντινούς ύμνους.

Ασεβούν έναντι των πιστών ακόμη και ελάχιστοι ιερείς που είτε διαβάζουν επί ώρα μακροσκελή κατάλογο μνημονευομένων (άραγε γιατί δεν το πράττουν όλοι;) είτε “βιάζονται” να απολύσουν προκειμένου να παραστούν σε Μνημόσυνο άλλης εκκλησίας όπου προφανώς έχουν προσκληθεί.

Αν άρχισα από εκκλησιαστικά παραδείγματα ασέβειας την ενδεικτική απαρίθμηση φαινομένων έλλειψης σεβασμού προς κάθε συνάνθρωπο, το έκανα σκόπιμα διότι πρώτη η Εκκλησία και βεβαίως το Σχολείο και οι γονείς πρέπει να δίνουν το καλό παράδειγμα. Αναμφίβολα το πρώτο “σχολείο” είναι η οικογένεια. 'Οταν όμως βλέπεις-πρόσφατο το συμβάν-νεαρό ζευγάρι με τον πιτσιρικά τους επί διτρόχου να πετούν αδιάφορα και ξεδιάντροπα δυό σακκούλες με σκουπίδια στην άκρη του δρόμου, (ενώ οι κάδοι του χωριού τους απέχουν μόλις περί τα εκατό μέτρα), σε πιάνει απελπισία για το παράδειγμα των γονέων προς το παιδί τους.

Το ίδιο απελπίζεσαι όταν καθημερινά πληθαίνουν τα πολιτικά, αθλητικά αλλά και αρκετά βωμολοχικά συνθήματα που αναγράφονται με σπρέυ επί τοίχων δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, επί πινακίδων και καθρεπτών ακόμη και επί θαυμάσιων πέτρινων τοιχείων που δύσκολα καθαρίζονται.

Απολύτως κανένας σεβασμός προς την δημόσια και ιδιωτική περιουσία, προς την αισθητική και την ομορφιά του τοπίου ως αξιών ζωής, ουδείς σεβασμός προς προτομές και μνημεία ηρώων και προγόνων που διακρίθηκαν στα γράμματα, τις τέχνες, την πολιτική. Πλήρης απαξίωση των πάντων.

Πλήρης αδιαφορία και ασέβεια προς τον πεζό και τα άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) όταν ο “καπάτσος” προκλητικά τους κλείνει τη διάβαση και το πεζοδρόμιο με το αυτοκίνητο ή τη μηχανή του λες και στον κόσμο τούτον υπάρχει ως ΑΠΟΛΥΤΟ ΟΝ, μόνο η “αμόρφωτη αφεντιά του”.

Ακόμη και η αδιάφορη αντιμετώπιση ανθρώπων της λεγόμενης τρίτης ηλικίας σε εκκλησίες και μέσα μαζικής μεταφοράς όπου, νεαρά άτομα απαξιούν να προσφέρουν πρόθυμα θέση, μαρτυρά πλήρη έλλειψη σεβασμού προς τους μεγαλύτερους και ανήμπορους, προς τους ασθενείς και ταλαιπωρημένους της ζωής. Κατά τα άλλα μας φταίει η “οικονομική κρίση, το σύστημα και το κατεστημένο”.

Δυστυχώς φταίει η αμορφωσιά μας και ο εξ αυτής αρρωστημένος εγωϊσμός μας. Φταίει η έλλειψη καλών παραδειγμάτων αλλά και η μη αυστηρή τήρηση των νόμων από όλους και προς όλους.

Κρίσεις οικονομικές και κατεστημένα υπήρξαν και σε άλλες εποχές. 'Ομως οι κοινωνίες λειτουργούσαν ορθολογικά επειδή ακριβώς υπήρχε σεβασμός προς τον συνάνθρωπο και προς τον δημόσιο χώρο, την δημόσια περιουσία. 'Ομως εκείνα τα χρόνια υπήρχε ΠΑΙΔΕΙΑ ως σύστημα αρχών και αξιών που έδιναν νόημα στη ζωή. Νόημα αληθές, αφτιασίδωτο, γνήσιο, ατόφιο και όχι επίπλαστο όπως αυτό που μας οδήγησε στα δεινά της σημερινής πολλαπλής κρίσης.

'Αραγε μπορούμε να ξαναβρούμε, ως κοινωνία και Λαός, το αληθές νόημα της ζωής;

Οι νέοι μας θα μπορούσαν να κάνουν μια τέτοια “επανάσταση”;