«Δικτατορία, Αντίσταση, Πολυτεχνείο: Τα σύμβολα και η συλλογική μνήμη»: Συζήτηση στο Αντίβαρο το Σάββατο 16 Νοεμβρίου

Μισό αιώνα μετά την πτώση της χούντας, τι ξέρουμε για την περίοδο 1967-1974; Πώς τα ίχνη της στρατιωτικής δικτατορίας κωδικοποιούνται σε σύμβολα και πώς τα ερμηνεύουμε σήμερα; Πώς και από ποιους και ποιες έχει συγκροτηθεί η συλλογική μνήμη και έχει γραφτεί η ιστορία της αντιδικτατορικής αντίστασης; Αυτά και άλλα ερωτήματα θα συζητηθούν το Σάββατο 16 Νοεμβρίου στο Αντίβαρο, στις 7 μ.μ., με τη συζήτηση να ανοίγουν ο Δημήτρις Γαρρής, υποψήφιος διδάκτορας ιστορίας ΕΚΠΑ, και η Ευαγγελία Γεωργιάδου, αρχαιολόγος – μουσειολόγος. Στο χώρο θα φιλοξενείται και σχετική έκθεση φωτογραφίας.

 Μια μέρα πριν από την 51^η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, ο Κοινωνικός Χώρος Αντίβαρο (Καλοπλύτου 44) διοργανώνει μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση για τις μνήμες της δικτατορίας μετά την πτώση της, με  ιδιαίτερη έμφαση στις  περιπτώσεις των βασανιστηρίων και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Τη συζήτηση, που θα ξεκινήσει στις 7 μ.μ., θα ανοίξουν ο Δημήτρις Γαρρής, υποψήφιος διδάκτορας ιστορίας ΕΚΠΑ, και η Ευαγγελία Γεωργιάδου, αρχαιολόγος – μουσειολόγος. Στο χώρο του Αντίβαρου θα φιλοξενηθεί ταυτόχρονα και έκθεση με φωτογραφίες, αντιστασιακά έντυπα, αφίσες και τοπικό Τύπο από την περίοδο της δικτατορίας.

Όπως σημειώνει το Αντίβαρο, αμέσως μετά την πτώση της χούντας, ακολούθησε μια πλημμυρίδα εκδόσεων με θεματικές σχετικές με τον αντιδικτατορικό αγώνα: μαρτυρίες, χρονικά, δημοσιευμένα ντοκουμέντα, αυτοβιογραφίες, καταθέσεις εμπειριών, αφηγηματοποιήσεις μνημών, ιστορίες του εγχώριου φοιτητικού κινήματος και λογοτεχνικά έργα, που συνθέτουν ένα ποικιλόχρωμο μωσαϊκό εντός του οποίου αρθρώθηκαν πολυάριθμα και συχνά ετερόκλητα αφηγήματα για την αντιδικτατορική αντίσταση. Την ίδια στιγμή και ενόψει της δίκης των πρωταιτίων το 1975, γινόταν μια προσπάθεια αποσιώπησης των βασανιστηρίων, συνεχίζοντας τη μη καθολική παραδοχή της ύπαρξής τους, παρόλο που οι πρώτες καταγγελίες των βασανισθεισών και βασανισθέντων είχαν κατατεθεί ήδη από το 1968 στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

Η εκδήλωση της 16ης Νοεμβρίου 2024 επιχειρεί να επαναπροσεγγίσει γεγονότα-σταθμούς της περιόδου της χούντας, χαρτογραφώντας τις ποικίλες διαδρομές ιστορικοποίησης και μνημειοποίησης αυτών. Πώς μπορούμε να ξανασκεφτούμε τη μακρά μεταπολιτευτική περίοδο ψηλαφώντας ερωτήματα όπως: γιατί τα βασανιστήρια άργησαν να γίνουν παραδεκτά και τι συμβαίνει με τα υλικά τους κατάλοιπα στον δημόσιο χώρο; Πώς η αντίσταση κατά της δικτατορίας αφηγηματοποιείται και «επανανακαλύπτεται» μετά το 1974; Πώς αυτή πλάθεται και αναπλάθεται στα εκατοντάδες σχετικά βιβλία σε κάθε διαφορετική ιστορική συγκυρία της μεταπολιτευτικής περιόδου; Εν ολίγοις, ποιο είναι το ιστοριογραφικό-μνημονικό αλλά και χωρικό αποτύπωμα πτυχών της χούντας στη μακρά διάρκεια;