«Τα παιδιά που έρχονται σε σύγκρουση με τον νόμο, παραμένουν πρώτα απ’ όλα παιδιά»

Τοποθέτηση Κώστα Τριαντάφυλλου, Βουλευτή Χίου του ΠΑΣΟΚ, στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Ευρώπης, ως Μέλος της Κοινοβουλευτικής του Συνέλευσης, με θέμα «Φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη: από τη ρητορική στην πραγματικότητα»:

 «Tα παιδιά, που έρχονται σε σύγκρουση με τον νόμο, παραμένουν, πρώτα απ’ όλα, παιδιά.

Η ειδική μεταχείρισή τους δεν περιλαμβάνει μόνο τις δικαστικές ή τις αστυνομικές αρχές και υπηρεσίες. Περιλαμβάνει και τις εκπαιδευτικές υπηρεσίες, όπως και τις υπηρεσίες υγείας.

Η φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη, προϋποθέτει τη λήψη έγκαιρων προληπτικών μέτρων μέσω της εκπαίδευσης, της κοινωνικής προστασίας, των υπηρεσιών υγείας  και, κυρίως, μέσω της εργασίας στις τοπικές κοινότητες.

Υπάρχει, επίσης, μια ειδική κατηγορία παιδιών, η οποία μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο στην ευρωπαϊκή ήπειρο και χρήζει ειδικής προστασίας: Είναι τα παιδιά των μεταναστών, τα παιδιά πρόσφυγες, τα παιδιά που, συνήθως, ανήκουν σε μια μειονοτική ομάδα και τα οποία πέφτουν, πολλές φορές, θύματα βίαιων ενεργειών ή αποκλεισμού από τις τοπικές ή εθνικές μας κοινωνίες.

Πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε υπόψη μας τρεις αρχές όταν συζητούμε, τόσο σ’ αυτή την αίθουσα όσο και στα εθνικά μας κοινοβούλια, για τη φιλική προς το παιδί δικαιοσύνη:

Πρώτον, δεν είναι δυνατόν να μην έχουμε ελάχιστο όριο ποινικής ευθύνης, προφανώς τα 14 έτη.

Δεύτερον, ο εγκλεισμός δεν μπορεί παρά να είναι η έσχατη λύση. Μια έσχατη λύση, η οποία, όμως, να απορρέει όχι μόνο από τη βαρύτητα του εγκλήματος, αλλά και από την επικινδυνότητα του δράστη. Να υπάρχει, δηλαδή, μία αξιολόγηση του παιδιού παραβάτη, του παιδιού που έχει έρθει σε σύγκρουση με τον νόμο.

Τρίτον, κατά την έκτιση της ποινής να υπάρχει ατομική αξιολόγηση της επικινδυνότητας, προκειμένου να κρίνεται από το δικαστήριο, κάθε φορά, αν πρέπει να συνεχισθεί η έκτιση της ποινής ή εάν μπορεί το παιδί να μπει σε έναν διαφορετικό, εναλλακτικό τρόπο έκτισης ποινής.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο όλη η λειτουργία του δικαιοδοτικού συστήματος θα πρέπει να προσαρμοστεί στην ευαισθησία της παιδικής ηλικίας, της παιδικότητας.

Δεν μπορεί τα παιδιά να κρατούνται σε αστυνομικά τμήματα. Ούτε μπορεί να έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τους ενήλικες από τους αστυνομικούς, τους δικαστές, τους εισαγγελείς, αλλά και τους δικηγόρους, από όσους ασχολούνται με την εφαρμογή της δικαιοσύνης, τους συλλειτουργούς της δικαιοσύνης. Αυτό προϋποθέτει ειδική εκπαίδευση όλων αυτών των λειτουργών.

Προφανώς, δεν είναι δυνατόν να συζητούμε σήμερα για ισόβια σε παιδιά. Η ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών έκτισης ποινής πρέπει, επιτέλους, να γίνει πράξη και να αποτελεί την κύρια μορφή έκτισης ποινής του ανηλίκου.

Πρέπει, ακόμα, σε όλες τις χώρες, να υπάρξει ένας συνδυασμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων και έκτισης ποινής και να κινητροδοτηθεί η εκπαίδευση και η συμμετοχή σε προγράμματα για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού.

Επίσης, να μπορέσουμε να αναπτύξουμε - ακόμα και σε αυτή την πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία - δομές φιλοξενίας και όχι εγκλεισμού των παιδιών παραβατών.

Και, βεβαίως, να υπάρξουν, σε κάθε Κράτος - Μέλος, οι ανάλογες υπηρεσίες αποκατάστασης όλων αυτών των παιδιών, καθώς και Ανεξάρτητες Αρχές, όπως οι Συνήγοροι του Παιδιού, όπου θα μπορούν να προσφεύγουν τα παιδιά μ’ έναν φιλικό προς αυτά τρόπο, προκειμένου να καταθέτουν παράπονα ή καταγγελίες.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

δεν έχουμε αυτές τις υποχρεώσεις από ψηφίσματα ή αποφάσεις που έρχονται από το παρελθόν. Έχουμε αυτές τις υποχρεώσεις από αποφάσεις, ψηφίσματα και πράξεις που έρχονται από το μέλλον».