Ώρα των αποφάσεων για το προσφυγικό

>> Άρθρο βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Χίου Ανδρέα Μιχαηλίδη

Όσον αφορά τη διαχείριση και τη γενικότερη κατάσταση του προσφυγικού κατά τους τελευταίους μήνες, έχουν σημειωθεί κάποια θετικά βήματα. Ο αριθμός των αφίξεων παραμένει χαμηλός παρά τις περιοδικές εξάρσεις, ενώ αυξανόμενος υπήρξε ο αριθμός αναχωρήσεων προς την ηπειρωτική Ελλάδα. Συνδυαστικά, αυτό συνέβαλε σε μια όχι αμελητέα ελάφρυνση της τάξης των 800 ατόμων κατά το τελευταίο εξάμηνο. Επιπροσθέτως, ενισχύθηκε σημαντικά το προσωπικό της Υπηρεσίας Ασύλου, κάτι που συνέβαλε στην επιτάχυνση της εξέτασης των αιτημάτων, ενώ τοποθετήθηκε και μόνιμος διοικητής στη ΒΙΑΛ. Τα παραπάνω καταγράφονται στην τριμηνιαία έκθεση της Κομισιόν (2/3/16), ενώ ταυτόχρονα ικανοποιούν αιτήματα όλων των φορέων της Χίου.

Βεβαίως, η κατάσταση δεν στερείται σημαντικών δυσκολιών. Πέρα από τη στασιμότητα ως προς τις (κακές) συνθήκες διαβίωσης και τα περιστασιακά λυπηρά περιστατικά, κάποιες βασικές καθυστερήσεις ως προς το σχεδιασμό αφορούν: το κλείσιμο της Σούδας, την εξέταση των αιτήσεων ασύλου σε δεύτερο βαθμό και τις επιστροφές στην Τουρκία αυτών που έχουν λάβει αρνητική απάντηση. Όλες αυτές οι αδυναμίες συνδέονται με την έλλειψη κατάλληλων δομών τόσο για την παραμονή προσφύγων και μεταναστών όσο και για την εξασφάλιση της επιστροφής όσων δεν δικαιούνται άσυλο.

Η κυβέρνηση πρότεινε τη λύση του ΧΑΔΑ, έχοντας μάλιστα εξασφαλίσει χρηματοδότηση 3εκ. από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών. Αυτό θα οδηγούσε στο κλείσιμο της Σούδας, θα δημιουργούσε προϋποθέσεις για βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης ενώ ταυτόχρονα θα επέτρεπε τη λειτουργία ενός κλειστού προαναχωρησιακού κέντρου. Η σημασία μιας τέτοιας, σχετικά μικρής, δομής έχει αναδειχθεί ως απόλυτα κρίσιμη, καθώς θα διευκολύνει τόσο τη λειτουργία των δευτεροβάθμιων επιτροπών ασύλου όσο και την υλοποίηση των επιστροφών στην Τουρκία. Δυστυχώς, το Δημοτικό Συμβούλιο έχει υπαναχωρήσει από την αρχικά θετική του στάση για τη λύση ΧΑΔΑ, ενώ η δικαστική προσφυγή της τοπικής εκκλησίας έχει αποκλείσει και το Μερσινίδι ως προαναχωρησιακό κέντρο. Ταυτόχρονα, από διάφορες πλευρές ακούγεται η θέση «καμιά νέα δομή στη Χίο».

Κάποιοι εξαρχής το επισημαίναμε, αλλά πιστεύω είναι πλέον πασίδηλο, ότι αυτή η θέση έχει επιτείνει το αδιέξοδο. Το κυριότερο δεν είναι να μειωθεί ο αριθμός των δομών, αλλά να μειωθεί ο αριθμός των παραμενόντων στο νησί και να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσής τους. Αυτό θα γίνει μέσω της μείωσης του χρόνου διαμονής τους, κάτι το οποίο με τη σειρά του απαιτεί  και την ύπαρξη ενός προαναχωρησιακού κέντρου. Το επίδικο, λοιπόν, επί του οποίου πρέπει όλοι να τοποθετηθούν καθαρά, είναι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για το κλείσιμο της Σούδας και τη δημιουργία προαναχωρησιακού κέντρου. Ο Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι θα προσκαλέσει σε σύσκεψη το Δήμο, την Περιφέρεια και τους βουλευτές του νησιού με σκοπό την εξεύρεση λύσης για αυτά τα δύο – άμεσα συνδεδεμένα – ζητήματα.

Πριν από περίπου τέσσερις μήνες, στην προηγούμενη δημόσια παρέμβασή μου σχετικά με το προσφυγικό («Προσφυγικό: η ώρα της δημοκρατικής ευθύνης»), είχα μεταξύ άλλων επισημάνει την ανάγκη ύπαρξης ενός ελάχιστου κοινού τόπου μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων αλλά και της τοπικής κοινωνίας. Νομίζω ότι πλέον όλοι έχουν διαμορφώσει άποψη για το τι πρέπει να γίνει, πόσο μάλλον οι αιρετοί της Χίου. Η επικείμενη σύσκεψη είναι η ώρα των καθαρών θέσεων και των τεκμηριωμένων προτάσεων· ελπίζω και των κοινά αποδεκτών αποφάσεων.