Νησιά χαμηλής αξίας (Iberdrola) ή ανεκτίμητα;

>> Δήλωση του Τέλη Τύμπα, Πανεπιστημιακού, Μέλους της Πανελλαδικής Γραμματείας του Τμήματος Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ενόψει της κρισιμότατης συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου για τις διεκδικήσεις της πολυεθνικής Iberdrola

Με παρέμβαση που κατατέθηκε με την έναρξη της διαβούλευσης για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχει υποβάλει η πολυεθνική Iberdrola στη γνωμοδοτική κρίση των περιφερειακών συμβούλων του Βορείου Αιγαίου, είχα ενημερώσει τους αιρετούς ότι σε κάποιες σελίδες δηλώνεται ρητά ότι τα νησιά τους δεν έχουν επαρκή υψηλή πολιτισμική και φυσική αξία για να δικαιούνται να γλυτώσουν από το μέλλον που του ετοιμάζει η Iberdrola. Στην επικείμενη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, οι αιρετοί του Βορείου Αιγαίου θα κληθούν επομένως να ψηφίσουν ουσιαστικά επί αυτού ακριβώς του κορυφαίου ζητήματος: Συμφωνούν με την πολυεθνική ως προς τη χαμηλή αξία των νησιών τους ή είναι τα νησιά του Βορείου Αιγαίου ανεκτίμητα (όπως πιστεύει, εκτιμώ, η συντριπτική πλειοψηφία όσων έχουν ψηφίσει τους περιφερειακούς συμβούλους);

Επειδή αυτό που προτείνει η Iberdrola θα επηρεάσει αρνητικά τα νησιά σε καθοριστικό βαθμό, η πολυεθνική είναι υποχρεωμένη να τα παρουσιάζει στην υπό ψήφιση Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ως χαμηλής αξίας. Πολυεθνικοί ενεργειακοί όμιλοι, όπως η Iberdrola, οι οποίοι έχουν στην κατοχή τους πυρηνικά εργοστάσια και άλλους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, επιχειρούν τα τελευταία χρόνια να εγκαταστήσουν ιδιωτικά δάση από ανεμογεννήτριες ύψους ουρανοξύστη, παντού όπου καμφθούν οι αντιστάσεις. Αυτά αντιστοιχούν σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις που προστίθενται στις υπάρχουσες αντί να τις αντικαθιστούν, σε εγκαταστάσεις που επιβαρύνουν εντέλει το περιβάλλον επειδή εδραιώνουν αντί να αμφισβητούν το φαύλο κύκλο της βιομηχανίας μεγάλης κλίμακας. Ειδικά στην περίπτωση του Βορείου Αιγαίου, θα πρέπει να ισοπεδωθούν κυριολεκτικά νησιά για να εγκατασταθούν πάνω τους οι εκατοντάδες ανεμογεννήτριες-ουρανοξύστες, με τους οποίους θα παράγεται ρεύμα προς εξαγωγή. Δε χρειάζεται να έχεις μελετήσει επαγγελματικά την ιστορία βιομηχανικών εγκαταστάσεων για να γνωρίζεις ότι εκεί που εγκαθίσταται η μεγάλη ενεργειακή βιομηχανία δεν αργεί να φθάσει η απόλυτη περιβαλλοντική και κοινωνική υποβάθμιση. Σε λιγότερο και από μισή γενιά, οι νέοι άνθρωποι που θα προσπαθούν να παραμείνουν στη Λέσβο, τη Χίο, τη Λήμνο και το υπόλοιπο Βόρειο Αιγαίο, θα βρεθούν σε νησιά που θα φέρουν πάνω τους ένα απέραντο νεκροταφείο από σκουριασμένα και εγκαταλειμμένα σαράβαλα-γίγαντες. Όταν περίπου θα τελειώνουν το Λύκειο τα παιδιά που αρχίζουν τώρα το Δημοτικό, δεν θα βρεθεί καμία Iberdrola για να τα λυτρώσει πληρώνοντας το κόστος απεγκατάστασης αυτών που θα τους έχουμε φορτώσει, από επιπολαιότητα ή επειδή μας επηρέασαν κάποιες από τις τεχνικές πειθούς της πολυεθνικής. Επειδή το κόστος απεγκατάστασης και αποκατάστασης είναι, όπως είναι γνωστό, τεράστιο. Στην περίπτωση των βιομηχανικών ανεμογεννητριών, είναι μάλιστα ανυπολόγιστο: γνωρίζουμε πλέον ότι αυτές δεν αφήνουν πίσω μόνο πολύ σκουριασμένο σίδερο, αλλά και ανεξέλεγκτες ποσότητες από καρκινογόνα και τοξικά συνθετικά υλικά, πολύ υψηλής τεχνολογίας αλλά και πολύ χαμηλού ενδιαφέροντος για την υγεία του ανθρώπου και της φύσης.

Προπαγανδίζεται ότι η Iberdrola θα ικανοποιήσει ένα νησιωτικό πόθο δεκαετιών, πληρώνοντας το ακριβό υποθαλάσσιο καλώδιο που θα συνδέσει τα νησιά με την ηπειρωτική Ελλάδα.  Όπως όμως έχει καταδείξει ένα πολύτιμο και δυναμικό κίνημα πολιτών του Βορείου Αιγαίου, θα επιχειρηθεί να γίνει και στο Αιγαίο αυτό που έγινε με τους αυτοκινητόδρομους της ηπειρωτικής Ελλάδας: με κρατικά κεφάλαια ή/και κρατικές εγγυήσεις και χρηματοδοτήσεις, αλλά και με κέρδη από υπερτιμολογήσεις (ειδικά τιμολόγια) που πάλι θα πληρώσουν οι έλληνες πολίτες-καταναλωτές, κάποιοι θα παριστάνουν τους επενδυτές. Η αλήθεια είναι ότι αν υπάρξει καλώδιο διασύνδεσης, θα το πληρώσουν οι πολίτες, όχι κάποια Iberdrola. Κι ας σημειωθεί ότι τα του καλωδίου παραπέμπονται από την ίδια την πολυεθνική σε μελλοντικές μελέτες, από τις οποίες θα φανεί πόσο πραγματικά θα κοστίσει το υποθαλάσσιο καλώδιο και αν είναι εφικτό τεχνικά. Σε κάθε περίπτωση, ας υπάρξει πρώτα το καλώδιο, ας αποδειχθεί ότι η διασύνδεση με αυτό είναι τεχνικά υλοποιήσιμη, ας φθάσει στα νησιά, και τότε ας συζητήσουμε δημοκρατικά και χωρίς τους επηρεασμούς κάποιας πολυεθνικής ποιος τρόπος παραγωγής ενέργειας συμφέρει τα νησιά: πολλοί μικροί παραγωγοί ΑΠΕ έλλογης κλίμακας που θα έχουν ισότιμη πρόσβαση στον δημόσιο υποσταθμό και το υποθαλάσσιο καλώδιο που θα καταλήγει σε αυτόν ή κάποια Iberdrola που θα έχει μονοπώλιο στην εκτός κλίμακας παραγωγή και ένα καλώδιο αποκλειστικά δικό της (το οποίο, όπως αποσαφηνίζει η προς ψήφιση Μελέτη περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, θα φθάνει από την ηπειρωτική χώρα στον υποσταθμό της); Μια ενεργειακή ανάπτυξη ίσων ευκαιριών, συμβατή με τον ποιοτικό τουρισμό, την ανταγωνιστική και κερδοφόρα βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, την μικρή βιοτεχνία και το μικρό εμπόριο και όλη τη δημιουργικότητα που τα συνοδεύουν, την διατήρηση του μακραίωνου πολιτισμού και του περιβάλλοντος του Αιγαίου ή ένα ολοκληρωτικό ενεργειακό μονοπώλιο που θα ακυρώσει κάθε δυνατότητα για ένα μέλλον συλλογικής ευημερίας;  Μπορεί να διαφωνούμε ως προς την προτίμησή μας στον ανταγωνισμό της αγοράς ή σε ένα δημόσιο που θα αποτελεί εφαλτήριο για την δημιουργικότητα. Συμφωνούμε όμως νομίζω ότι δεν θα θέλαμε ένα μέλλον στο οποίο η Λέσβος, η Χίος και η Λήμνος θα εξαρτώνται ενεργειακά, στον απόλυτο βαθμό, από κάποια πολυεθνική. Συμφωνούμε δηλαδή ότι δεν θα θέλαμε να ελέγχουν οι διευθύνοντες σύμβουλοι μιας πολύ απομακρυσμένης από εμάς διεύθυνσης κάποιας πολυεθνικής κάθε αεροπορικό και θαλάσσιο δρομολόγιο που θα συνδέει  τα νησιά μας με τον υπόλοιπο κόσμο. Δεν θα θέλαμε δηλαδή η συγκοινωνιακή σύνδεση των νησιών να ελέγχεται απόλυτα από ένα ανεξέλεγκτο ιδιωτικό συμφέρον που δεν θα το ενδιαφέρουν τα νησιά αλλά το τι μπορεί να αποσπάσει από αυτά. Είμαι βέβαιος ότι συμφωνούμε ότι μια τέτοια σύνδεση θα στραγγάλιζε τα νησιά. Την απορρίπτουμε όλοι από  κοινού στον τομέα των συγκοινωνιών. Γιατί να την ψηφίσετε στον τομέα της ενέργειας;

Θα μπορούσα να επικαλεστώ ένα μέλλον στο οποίο η εκλογική επικράτηση ενός πολιτικού χώρου θα ακυρώσει  παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να αποδειχθούν επιζήμιες για τον άνθρωπο και τη φύση. Δυστυχώς, κάποιες παρεμβάσεις είναι μη αντιστρεπτές. Χρειάζονται αιώνες, χιλιετίες, εκατομμύρια ετών για να διαμορφωθεί μια ελκυστική φύση και μια πολιτισμένη κοινωνία, αλλά αρκούν συχνά μήνες ή και ημέρες για να τη διαλύσεις. Με τη σημερινή τεχνολογία, υπάρχει η δυνατότητα να καταστραφεί τρομακτικά γρήγορα μια μοναδική αξία που παράχθηκε πάρα πολύ αργά. Για να προστατευθεί, η αξία αυτή πρέπει να επιβεβαιωθεί και από την κρίσιμη ψήφο των πρώτων πολιτών της περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου.