Λαογραφικό Μουσείο Λεπτοπόδων: Ένα μικρό μουσείο με σπάνιες συλλογές στην καρδιά της Αμανής [BINTEO]

>> Του Κώστα Αναγνώστου

Στο χωριό Λεπτόποδα της βόρειας Χίου στεγάζεται το λαογραφικό μουσείο του χωριού. Πρόκειται για ένα μικρό μουσείο εξαιρετικής αισθητικής που σκοπό έχει την ανάδειξη της πλούσιας λαογραφικής κληρονομιάς του τόπου. Όλα τα εκθέματα είναι κομμάτια προσφοράς των ανθρώπων του χωριού, όπου με χαρά τα δώρισαν ώστε να δημιουργηθούν διάφορες συλλογές, μέσω των οποίων οι επισκέπτες μπορούν να μάθουν την ιστορία του τόπου μας. Το μουσείο χωρίζεται σε δύο πετρόχτιστες αίθουσες κάθε μία από τις οποίες φιλοξενεί μία συγκεκριμένη σειρά εκθεμάτων.

Στην πρώτη αίθουσα βρίσκονται παραδοσιακά αντικείμενα καθημερινής χρήσεως, που βοηθούσαν την ζωή των κατοίκων στο χωριό σε παλαιότερες εποχές όπως:
- Οικιακά σκεύη: σανίδι επεξεργασίας ζύμης, σινί ή αλλιώς ταψί χάλκινο, τυροβόλια (φόρμες για την παρασκευή τυριού), ξύλινα σκεύη παρασκευής ψωμιού (πλασταριές, πινακωτή και φουρνεύτιο), σικλί, αντικείμενα επεξεργασίας καφέ, καβουρδιστήρι και χάλκινος μύλος άλεσης καφέ, μπουρνιάς (πήλινο δοχείο για ρακί) κ.ά.
- Μέσα φωτισμού: λουξ, λαδοφάναρο, λάμπες πετρελαίου, λάμπα λαδιού.
- Είδη καθημερινής χρήσης: αρμεγός (δοχείο ξύλινο που χρησιμοποιούταν για άρμεγμα), μεταλλικό φανάρι για φύλαξη τροφίμων, δρομόνι για καθαρισμό σιτηρών, σίδερο που λειτουργούσε με κάρβουνο και σίδερο δια πυρακτώσεως για σιδέρωμα ρούχων, πυόμια (σακιά από τρίχα κατσίκας) για σιτηρά, κ.ά. Μεταξύ άλλων στην αίθουσα αυτή υπάρχει τζάκι, στο εσωτερικό του οποίου βρίσκονται ένα μικρό πήλινο τσουκάλι και ένα μεγάλο χάλκινο καζάνι αναπαριστώντας το καθημερινό έργο των νοικοκυρών για το μαγείρεμα, ξυλόσομπα, παλαιό περίστροφο, ράδιο και γραμμόφωνο, βρεφική κούνια και καθισματάκια διαμορφωμένα για μωρά.
 

Στην δεύτερη αίθουσα βρίσκονται:
- Γεωργικά και επαγγελματικά εργαλεία, όπως άλετρο ξύλινο για όργωμα με το υνί και το κρουκέλι του, ζυγός έτοιμος για χρήση με τις ζεύλες του, τα βουστώματα και την αλυσίδα της λουκάνης, όπου χρησίμευε για το αλώνισμα και μαζί με το άλετρο για το όργωμα, σιδερένιο άλετρο με ζυγό για όργωμα με ένα ζώο κυρίως με μουλάρι ή γάιδαρο, ξύλινη μέγκενη ή σφιγκτήρα του ξυλουργού, εργαλεία πεταλωτή, ξύλινο βικερόνι για ξανέμισμα των σιτηρών, τσατάλι για σκάψιμο κυρίως κήπων και κασμάς για σκάψιμο σε σκληρό ή πέτρινο έδαφος, κ.ά.
- Παραδοσιακές φορεσιές
- Διάφορα χρήσιμα αντικείμενα, όπως επικαθήμενη ζυγαριά με τα ζύγια της, χειροκίνητη ραπτομηχανή, φτερό (αντικείμενο από φτερά για το σβήσιμο καντηλιών ή κεριών), πέτρινος χερόμυλος άλεσης σιτηρών για φαγητό, κ.ά.
Στον εξωτερικό χώρο του μουσείου συναντάμε την “πάχνη”, φτιαγμένη από κορμό πλατάνας που χρησίμευε για ταΐστρα ζώων και την “γεννήστρια”, η οποία είναι φωλιά για κότες που έχει ένα αυγό για κράχτη, τον λεγόμενο απότοκο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η δημιουργία του σπουδαίου αυτού μουσείου υλοποιήθηκε με τη δουλειά και την προσπάθεια των Λεπτοποδούσων, καθώς και τις δωρεές των εξής : Κληρονόμων Ηλία Σκυριώτη, Μαρίας Μητσού – Αρβανιτάκη, Δημητρίου Κ. Κεφαλονίκα και Ελευθερίου Δ. Μοσχούρη, όπου προσέφεραν στα Λεπτόποδα τους χώρους μέσα στους οποίους δημιουργήθηκε το μουσείο.