Κάπνισμα, κινητό τηλέφωνο και οδήγηση

>> Γράφει ο Φραγκούλης Π. Κυλαδίτης

Είναι απορίας άξιο γιατί πολλές φορές σοβαρά θέματα ασφάλειας που μας αφορούν τα αφήνουμε  να περνούν χωρίς την προσοχή που απαιτείται γι’ αυτά, ενώ σε δευτερεύοντα τέτοια, στεκόμαστε άσκοπα και εμμονικά «διυλίζοντας τον κώνωπα». Στη χρήση του κινητού τηλεφώνου και το κάπνισμα από οδηγούς οχημάτων κάθε τύπου, δεν έχει δοθεί η δέουσα προσοχή, παρόλο που είναι από τις πιο επικίνδυνες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της οδήγησης. 

Όλοι θα έχουμε μια δυσάρεστη εμπειρία σαν επιβαίνοντες σε όχημα στο οποίο ο οδηγός καπνίζει αρειμανίως και συγχρόνως προσπερνά, σταματά και ξεκινά σε φανάρια, στρίβει δεξιά – αριστερά, κορνάρει, επιταχύνει, επιβραδύνει, αποφεύγει εμπόδια, βρίσκεται ή εισέρχεται σε δρόμο προτεραιότητας. Άραγε, όλα αυτά –που προκαλούν από μόνα τους κατάσταση έντονου άγχους- μπορεί να τα κάνει κρατώντας στα χέρια του ή στο στόμα του κι ένα τσιγάρο; Ποιος μπορεί να διαβεβαιώσει ότι δε διασπάται η προσοχή του, ότι δε μειώνεται η οδηγική του ικανότητα, αφού το ένα του χέρι είναι συνεχώς απασχολημένο ανάβοντας ή κρατώντας στα δάχτυλα το τσιγάρο, φέροντάς το στο στόμα, φυσώντας τον καπνό που κατακλύζει την καμπίνα, τινάζοντας στο τασάκι τη στάχτη του, ξαναπιάνοντάς το και ξανά όλη η παραπάνω διαδικασία; Ποιος μπορεί να διαβεβαιώσει ότι η καύτρα του τσιγάρου -από το συνήθως ανοιχτό παράθυρο- δεν μπορεί να «παρασημοφορήσει» κάποιον εποχούμενο –ιδίως δικυκλιστή- και στη χειρότερη περίπτωση να προκαλέσει απώλεια ισορροπίας και σοβαρό ατύχημα; Όσο για τους συνεπιβαίνοντες, αυτοί αποτελούν τα μεγάλα θύματα του παθητικού καπνίσματος που τους επιβάλλεται ετσιθελικά και φασιστικά από τον οδηγό-καπνιστή. Είναι τόσο δύσκολο να καπνίσει πριν αρχίσει να οδηγεί; Είναι τόσο δύσκολο να συγκρατηθεί και να αποφύγει τη βλαπτική του συνήθεια, εφόσον κρατά το τιμόνι και μαζί μ’ αυτό τις ζωές κάποιων συνανθρώπων του;

Παρ’ όλους τους κινδύνους, δεν προβλέπεται η απαγόρευση του καπνίσματος για τον οδηγό του οχήματος. Τα αυτοκίνητα συνεχίζουν να κυκλοφορούν με αναπτήρα και σταχτοδοχείο και μάλιστα σε ορισμένα και για τους πίσω επιβάτες, πράγμα που σημαίνει ότι τα συμπληρωματικά εξαρτήματα για το κάπνισμα κατατάσσονται μάλλον στα… πλεονεκτήματα ενός αυτοκινήτου.

Οι κίνδυνοι από τη χρήση του κινητού τηλεφώνου κατά τη διάρκεια της οδήγησης  έχουν περιοριστεί με τη βοήθεια των ασύρματων ακουστικών συσκευών ή της ανοικτής ακρόασης, όπου τα χέρια μένουν ελεύθερα. Καμιά  όμως συσκευή δεν μπορεί να αποτρέψει τη διάσπαση της προσοχής, τον εκνευρισμό ή τη συναισθηματική ένταση κατά τη διάρκεια ενός τηλεφωνήματος. Πόσες φορές δεν έχουμε φοβηθεί από την ίδια μας την οδήγηση, συλλαμβάνοντας τον εαυτό μας σε μια από τις παραπάνω καταστάσεις; Πόσες φορές δεν έχουμε «θολώσει» δεχόμενοι ένα ενοχλητικό τηλεφώνημα την ώρα που οδηγούμε, έστω και με τα χέρια μας ελεύθερα; Τι κάνουμε όμως; Σταματάμε στην άκρη του δρόμου; Αντιμετωπίζουμε τις συνέπειες του τηλεφωνήματος; Σκεφτόμαστε ψύχραιμα; Μελετούμε τις συνέπειες της αντίδρασής μας ηρεμώντας πρώτα και μετά συνεχίζουμε;

Συνήθως προσπερνάμε όλα αυτά τα στάδια με τη δικαιολογία ότι βιαζόμαστε ή με την πεποίθηση ότι δεν έχει επηρεαστεί η οδηγική μας συμπεριφορά  και συνεχίζουμε ακάθεκτοι ενώ στην πραγματικότητα «βράζουμε».

Ήταν δυο μόνο από τα πολλά «στραβά» που  θα συναντήσουμε καθημερινά στο δρόμο. Το να επικαλεστούμε τη θέσπιση ενός ακόμη κανόνα που θα ρύθμιζε τέτοιου είδους θέματα, δε θα εξυπηρετούσε μια  και κανόνες υπάρχουν, αλλά  ποιος τους τηρεί. Έτσι καταλήγουμε πως μεταξύ οδικού περιβάλλοντος και ανθρώπου, το μεγαλύτερο ποσοστό ευθύνης φέρει ο άνθρωπος. Ο τρόπος οδήγησης είναι ευθέως ανάλογος με το χαρακτήρα και την προσωπικότητα αυτού που κρατά το τιμόνι. Έτσι, ο καθένας μας οφείλει να φέρεται με υπευθυνότητα  όταν οδηγεί. Να υπολογίζει πάντα τους παράγοντες του «αναμενόμενου» και του «αναπάντεχου», εστιάζοντας πιο πολύ στο αναπάντεχο. Να βελτιώνεται καταστέλλοντας την επιθετικότητά του, ελέγχοντας το θυμό και το άγχος που  προκαλούν οι κυκλοφοριακές συνθήκες, όχι με το κάπνισμα ή τη χρήση κινητού, αλλά  με την επίγνωση ότι στο δρόμο δεν είναι μόνος και  ότι η ζωή των άλλων αξίζει όσο και η δική του.-