Δυο στιγμιότυπα και μια σκέψη

Χτες Παρασκευή 16 Μάρτη συναντήθηκα με τα παιδιά του ελληνογαλλικού σχολείου Αγίας Παρασκευής που ήρθαν εκπαιδευτική εκδρομή στη Χίο και οι καθηγητές τους θέλησαν να γνωριστούμε και να μιλήσουμε επειδή έχουν διδάξει κάποια κείμενά μου στο σχολείο τους. Έξυπνα μουτράκια και όμορφα. Γέμισε ζωή το σαλόνι του ξενοδοχείου. Μιλήσαμε αρκετή ώρα με τους μικρούς επισκέπτες και είπαμε για τη Χίο και για τη λογοτεχνία.

Από το ωραίο αυτό απόγευμα θα ήθελα να σας μεταφέρω δυο στιγμιότυπα που με έβαλαν σε σκέψεις:

Σε κάποια στιγμή είδα ένα παιδί να φοράει στο χέρι του Μάρτη κι έκανα το ερώτημα. Βρέθηκαν κάμποσα παιδιά που σήκωσαν το χέρι τους για να μου δείξουνε κι αυτά τον Μάρτη τους, βρέθηκαν όμως και πάρα πολλά που δεν ξέρανε τι είναι ο Μάρτης, βρέθηκε κι ένα κορίτσι πρόθυμο να εξηγήσει την λαϊκή παράδοση. Κι αφού γίνανε όλα αυτά και καταλάβαν όλα τα παιδιά ότι ο Μάρτης είναι ένα ασπροκόκκινο ταπεινό βραχιολάκι από κλωστές, ένα κορίτσι αναφώνησε με αληθινή περιέργεια: Από που το αγοράζεις;

Μετά πήγε η κουβέντα μας σε άλλες παραδόσεις του ελληνικού λαού, είπανε τα παιδιά πως όταν βγάζουνε ένα δόντι, το αφήνουνε στην ταράτσα για έρθει να το πάρει η νεράιδα. Εγώ δεν είχα ακούσει ποτέ μου για νεράιδες σ' αυτήν την παράδοση, παρα μονάχα για ποντικούς. Πάρε ποντικέ το δόντι μου και δωσμου σιδερένιο, λέγαμε σαν ήμασταν μικροί. Τώρα τα παιδιά προφανώς δεν έχουνε πια ποντικούς στη ζωή τους. Τους τα άλλαξαν αυτά οι σύγχρονοι γονείς και τους ποντικούς τούς μεταμορφώσανε σε νεράιδες. Και δεν φέρνουνε πια σιδερένιο δόντι οι νεράιδες, διότι τι ανάγκη έχει πια από σιδερένιο δόντι ο σύγχρονος άνθρωπος, αφού τρώει πλέον μαλακές μάζες κατεργασμένες. Τι φέρνει παιδιά η νεράιδα όταν έρθει και πάρει το δόντι σας, ρώτησα. Λεφτά, ήτανε η απάντηση.

Τα παιδιά είναι ο καθρέφτης μας. Είναι η ελπίδα του κόσμου και συνάμα η πίκρα, διότι αποτελούν τρανή απόδειξη πως τον κόσμο αυτόν τον οδηγούμε σε δρόμο στραβό και αδιέξοδο. Μεγαλώνουν γενιές που τα μέλη τους στην πλειοόντητά τους μαθαίνουν ότι όλα αγοράζονται και ότι το πιο σημαντικό που μπορεί να έχει ο άνθρωπος είναι το χρήμα. Ακόμα και σε αυτή την περίοδο της οικονομικής κρίσης, τα περισσότερα παιδιά μεγαλώνουν και χτίζουν τη ζωή και το είναι τους πάνω στην πιο μεγάλη πλάνη, στη μεγαλύτερη παγίδα, την οποίαν τους στήνουν οι ίδιοι οι γονείς τους.

Προσπάθησα να τους εξηγήσω αλλά δεν γίνονται αυτά σε μια συνάντηση και μάλιστα σε φάση εκδρομής. Αυτά χρειάζονται δουλειά στο σπίτι και στο σχολείο. Εντατική δουλειά. Ευτυχώς κάποιοι από τους καθηγητές τους που γνώρισα, μου φάνηκαν άνθρωποι ψυχωμένοι.

Χτες το βράδυ τα παιδιά του ελληνογαλλικού γυμνασίου (το ίδιο θα συνέβαινε αν ήταν οποιοδήποτε σχολείο) μού δώσανε ξεκάθαρα την απάντηση για το πως η Ελλάδα και οι Έλληνες φτάσαμε εδώ που φτάσαμε αλλά και για το πως οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι σε λίγο καιρό θα φτάσουνε σε πολύ χειρότερη κατάσταση. Χτες το βράδυ γέμισα όμορφα χαμόγελα και ευτυχή μουτράκια, φορτώθηκα όμως με ανησυχία, αγωνία και πίκρα για τον κόσμο που θα χάσουνε κάτω από τα πόδια τους τα περισσότερα από τα παιδιά αυτά μεγαλώνοντας, όταν θα καταλάβουν ότι πέρασαν την παιδική τους ηλικία μέσα σε ένα παραμύθι με νεράιδες και χρήμα. Σε 30 χρόνια μια άλλη οικονομική κρίση που θα έρθει, θα είναι ίσως ανάλογη μιας επιδημίας πανούκλας του προπερασμένου αιώνα. Διότι το μόνο αγαθό που θα καταλαβαίνουν οι άνθρωποι, το μόνο τους εφόδιο για επιβίωση, θα είναι το χρήμα.